چرا کند می خوانیم و چگونه از کند خوانی بپرهیزیم

پس از جنگ جهانی دوم تجربه به انسان آموخت که چشم و ذهن او این قابلیت را دارد، که با تمرین به حدی بالا تر از ادراک برسد و با سرعت بیشتری ببیند و تشخیص دهد.

ماجرا از این قرار بود که در جنگ جهانی دوم، متوجه شدند بعضی از خلبانان اهداف خود را به درستی تشخیص نمی دهند، چرا که سرعت بالای هواپیما و پایین بودن سرعت تجزیه و تحلیل ذهن و چشم خلبان، این قابلیت را به آنها نمی داد. پس دستگاهی طراحی شد که کارش نشان دادن تصاویر بود و خلبان هم بایستی تشخیص می داد که آن تصویر چیست؟ اوایل تصاویررا به صورت آرام و با سرعت کم نمایش می دادند، تصاویری مانند، کامیون، چادر، ساختمان و … و رفته رفته در هر مرتبه سرعت را بالا می بردند تا جایی که در اثر تمرین بر روی این کارهمان خلبانان توانستند با سرعت زیاد هم تصاویر را تشخیص دهند.

در همان زمان یک چشم پزشک فرانسوی به ذهنش خطور کرد که اگر این کار در مورد کلمات هم انجام شود، می توانیم با سرعت بالاتری کلمات را تشخیص دهیم. یعنی چشم با سرعت بیشتری از روی کلمات عبور کند و یا کلمات را با سرعت بیشتری از مقابل چشم عبور دهند و با این عمل و تکرار آن، سرعت دید بیشتر و ذهن هم قدرت پردازش بالاتری خواهد داشت. و بدین شکل مبحث تندخوانی از هاروارد شروع و در سراسر دنیا، بحث آموزش تند خوانی گسترش یافت.

در عصر اطلاعات، عصر رایانه، عصر اتم و… کسی موفق تر است که بیشتر بداند و موفق تر از آن، کسی ست که راه میانبر دانستن را هم بداند.

شما هم حتما افرادی را دیده اید که از نظر مدرک و درجه تحصیلات برابرند اما از نظر قابلیت و توانایی تخصصی، زمین تا آسمان تفاوت دارند، علت چیست؟ قاعدتا فردی کارآمد تراست که اطلاعات بیشتری در زمینه حرفه خودش کسب کند. روزانه صدها کتاب در ارتباط با رشته و تخصص ما چاپ می شوند که ممکن نیست بتوانیم این همه آن ها را مطالعه کنیم. پس بهتر است روش هایی را بیاموزیم که بتوانیم سریع بخوانیم و بهتر درک کنیم. تا از حداقل زمان، بیشترین و بهترین استفاده را ببریم.

70% پیشرفت ها از مطالعه به دست می آیند و متاسفانه ایرانیان، هیچ علاقه ای به مطالعه ندارند. ایرانیان با سواد به طور میانگین تنها 3 دقیقه در روز مطالعه می کنند و برخی اصلا مطالعه نمی کنند! علت این بی انگیزگی این است که همیشه به ما گفته شده بخوانید و هیچ وقت نگفته اند چگونه بخوانید که سریع تر یاد بگیرید و راحت تر یادآوری کنید.

خب اول از همه باید بدانیم موانع تند خوانی چیست؟

1_ کلمه خوانی

از ابتدا به ما آموزش داده اند که کلمه به کلمه بخوانیم. کلمه خوانی هم سرعت مطالعه را کم می کند و هم میزان درک را پایین می آورد. این عقیده که خواندن کلمه به کلمه باعث افزایش درک مطلب می شود دقیقا عکس واقعیت است، زیرا مغز با معنی کلمات کار دارد و کلمات نیز در جمله نمود دارند. همین الان که این مطلب را مطالعه می کنید مغز شما با کلمات کاری ندارد بلکه جملات را معنی می کند. اگر قرار باشد مغز روی تک تک کلمات فکر کند:

اولا بعضی از کلمات را درک نمی کند، زیرا در جمله معنی دارند.

دوما میزان درک پایین می آید

2_ خواندن با صدای بلند:

کسی که با صدای بلند می خواند، حتی اگر با نهایت سرعت هم بخواند نمی تواند از 300_400 کلمه در دقیقه بالاتر رود، زیرا سیستم گفتاری ما برای افزایش سرعت محدودیت دارد. اما اگراین بلند خواندن به صامت خوانی یا چشم خوانی(با حرکت چشم) تبدیل شود، هم سرعت بالا می رود و هم درک مطلب بیشتر می شود.

3_ درون خوانی (لب خوانی)

سومین علت کند خوانی، درون خوانی یا لب خوانی است که این هم عادت غلطی است و باید به صامت خوانی تبدیل شود.

4_برگشت غیر ارادی چشم به عقب

خیلی وقت ها شما مشغول خواندن مطلبی هستید که به صورت نا خودآگاه چشم بر می گردد و چند کلمه عقب تر را نگاه می کند. راه چاره این مشکل خط بردن زیر جملات با انگشت و یا خط بر (حتی یک مداد است). البته این برای اوایل کار سودمند است و بعد ها که پیشرفته تر شدید همین مسئله باعث کاهش سرعت شما می شود. خط بر چشم شما را دائم به جلو هدایت می کند و مانع از برگشت به عقب می شود. پس برای شروع کار، عمل خط بری برای افزایش سرعت شما حیاتی است. اما دقت داشته باشید که عمل خط بری را باید با سرعتی مناسب و بدون وقفه انجام دهید و همراه با دستتان، چشمان خود را هم روی به جلو هدایت کنید و از نفهمیدن مطلب نهراسید.

5_سرگردانی چشم بین خطوط :

گاهی اوقات پیش می آید که در حین مطالعه، خط مورد نظر را گم می کنید و چشم بین خطوط سرگردان می شود و یا یک خط بالا تر یا پایین تر را می بینید. برای رفع این مشکل نیز باید از حرکت انگشت بر روی خطوط و یا خط بر استفاده کنیم. در این صورت است که تمرکزتان بالا رفته و یادگیری تان افزایش می یابد.

6_مکث طولانی چشم بر روی کلمات :

چشم به طور متوسط یک چهارم ثانیه روی هر کلمه مکث می کند. یعنی در هر ثانیه 4 کلمه و در هر دقیقه 240 کلمه، در حالی که تجربه نشان داده اکثر افراد که برای اولین بار سرعت خواندنشان را اندازه گیری می کنند، کمتر از 240 کلمه است. علت این امر همان موانعی است که گفته شد : کلمه خوانی، بلند خوانی، لب خوانی، برگشت غیر ارادی چشم به عقب، سرگردانی چشم بین خطوط و مکث طولانی. نمی توان این مکث را از بین برد تنها می شود زمان آن را کوتاه کرد تا آنجا که به بالای 600_700 کلمه در دقیقه برسید. این مشکل نیز به واسطه خط بر و یا استفاده از انگشتتان حل می شود

7_محدودیت حوزه دید:

هفتمین علت کند خوانی محدودیت حوزه دید است. (مانند جریان خلبانان که در مقدمه گفته شد) به این معنا که هرچه حوزه دید کوچک تر باشد در آن واحد تعداد کلمات کمتری می بینید و طبیعتا سرعت مطالعه شما کاهش می یابد.

رعایت این اصول در ابتدا شاید کمی مشکل باشد اما اندک اندک به این موارد ذهن شما شرطی می شود و با اجرایشان تمرکزتان بسیار بالا می رود.

در مقاله بعدی، تمریناتی در حوزه تند خوانی و افزایش حوزه دید برای شما آماده کرده ایم.